Եթե դու մի օր դադարես կարդալ, Ես էլ երբեք չեմ գրի… Այլևս չի լինի աշխարհի վրա քո մասին ոչ մի տող… Կլինի Շեքսպիրը, Լորկան… մարդիկ կկարդան Կորտասար, Կկարդան Եսենին…Հերման Հեսսե… Ես անսահման կսիրեմ Սահյան, Հեմենգուեյ… բայց էլ երբեք չեմ գրի… …եթե դու մի օր դադարես կարդալ…

Поиск по этому блогу

четверг, 31 марта 2011 г.

Կարուսելը նորից կանգնեց...


Կարուսելը մի քանի պտույտ արեց և կանգնեց նույն դիրքում, որից սկսել էր պտտվել։ Միակ երեխան, որ նստած էր այդ կարուսելին, ես էի։ Մի շրջանագծի վրա հավասարաչափ դասավորված էին գետաձին, փիղը, առյուծը,

ձին և այլ բարի ու անվնաս կենդանիներ։ Ես ամուր բռնել էի ձիու սանձը և պտտվում էի...Աշնանային այգում միայն ես էի, ծեր պահակն ու տերևների մեջ կորած կարուսելը:

Նարնից հետո սկսեցի պատկերներ տեսնել այնտեղ, որտեղ մյուսները միայն դատարկություն ու ձանձրույթ են տեսնում:

Նա նկարիչ էր... Պատկերներ էր փնտրում ամենուր և խուսափում էր բառերից... Սովորական նկարիչ էր, չնայած` անսովոր նկարիչ էլ չի լինում... Տաղանդավոր էր, թե ոչ խուսափում եմ ասել, որովհետև ինձ պետք էին նրա ձեռքերը, ոչ թե կտավները...

Երջանի՞կ էի արդյոք նրա հետ... այն ժամանակ հավատում էի, որ երջանիկ եմ, ան

գամ նրան կորցնելուց հետո մի քանի օր ինձ դժբախտ զգացի...

Մենք հաճախ անիմաստ թափառում էինք նրա քաղաքում, որտեղ լույսերը երբեք չեն հանգչում, և ես շարունակ պատմում էի նրան այն հեքիաթային քաղաքի մասին, որտեղ գիշերները մութ են ավելի քան նրա սև աչքերը և փողոցներն ամային են ավելի քան իմ հոգին...

Ես պտտվում էի ու մտածում, թե որ կենդանին կընտրեր նա...երևի փիղը։

Կարուսելը նորից կանգնեց։ Ծեր պահակը էլ չսպասեց խնդրանքիս, նորից միացրեց այն...Այդ մարդը երևի ավելի ծեր էր քան այգին ու ավելի

հիվանդ քան փորագրություններով լի հաստաբուն ծառը:

Փոքր ժամանակ հերթով բոլոր կենդանիներին նստում էի, բացի ձիուց. տանը փայտե ձի ունեի, բայց այն միայն ետուառաջ էր կարողանում անել: Այդ ձին հետո բարեկամիս երեխային տվեցին ու ես լաց եղա, թեև մեծ էի արդեն։

-Ձի, Ձի փայտե Ձի...

Երբ նեղանում էի, ձի կամ կատու էր նկարում, որ հաշտվենք: Բառեր ասել չգիտեր, միայն մի անգամ նամակ գրեց, երբ բաժանումից ամիսներ անցան, երբ էլ նկարները չօգնեցին, բայց նամակն ի՞նչ է... Նամակները միշտ էլ մի քանի անգամ են կարդում և դրանից հետո էլ չեն պատասխանում:

<<... կգա՞ս... երբ չկաս նույնիսկ չեմ սափրվում ու այս տեղը դառնում է անհույսի դրախտ, մենավորի հույս և մեղքի բուն... Երբ չկաս, երբ անիմաստ հարբում եմ, չգիտեմ էլ ով հերթական մեղքն է փաթաթում իմ ու իր վզին, այստեղ՝ քո տեղում, ի հեճուկս քեզ... >>...

Նրան ասելու այնքան բան կար, բայց մենք այնքան քիչ էինք խոսում , իսկ ես նկարել երբեք չեմ իմացել, թեև ժամանակ եղավ, երբ նա սովորեցնում էր ինձ, ես էլ նկարում էի ու բոլորին ցույց էի տալիս` տեսեք որքան լավ եմ նկարում... Այնքան արագ ստացվեց հեռանալս, որ ժամանակ չունեցա ասելու , թե որքան կարևոր է մարդը մարդու համար, ավելի քան ծխախոտը, կամ խմիչքը։ Ես անգամ չասացի, որ բառի կարիք ունեմ, լավ բառի... Եվ նա այդպես էլ չիմացավ, որ մենք երջանիկ չէինք...

<<... ու՞ր էիր... եկավ մի ժամանակ, երբ ուրիշներին էի նկարում... անհագ նկարում էի օտար աչքեր, օտար ձեռքեր, նկարում էի ողջ աշխարհից նեղացած... քո գնած վարագույրներն անգամ փոխեցի, բայց հավատա՝ նոր վարագույրները դեռևս նոր կյանք չեն...կգա՞ս... այսօր արի, ապտակիր, թե ուրիշի տեսնես կողքիս, բայց մի գնա, որ սթափվեմ, որ նկարեմ նորից, որ քեզ նկարեմ...>> :...

Նա դեռ երկար էր ապրելու կորուստ տեսած մարդու կերպարի մեջ , բայց մի օր պետք է հասկանար, որ ես երբեք էլ իր կողքին չեմ եղել... Դա կդարձնի նարն ավելի անտարբեր ու ավելի լուռ, քան առաջ էր...Եվ այն նույն պահին, երբ այգում պտտվում էի կարուսելի վրա, ես կհասկանամ, որ լռության ու պատկերների մեջ կյանքն ավելի բովանդակալից է, քան հին ու կրկնվող բառերի կողքին... Վերջապես կհասկանամ, որ երջանկությունը անընդմեջ թրթռացող սիրտը չէ, այլ հանգստությունը, խաղաղությունը և ձիեր ու կատուներ նկարող ձեռքերը...

<< ...էլ ձեռքեր չունեմ... Ես , մեր հին, ներկված տունը, արդեն հարյուրի հասնող կատուներն ու ձիերը, քո գնած վարագույրներն, իմ սիրելի սուրճի բաժակն ու մեր հին սրճեփը կարոտել ենք քեզ... կգա՞ս...>>:

Կարուսելը կանգնեց, ես նայեցի ծեր պահակին ու հասկացա, որ աշխարհի ամենաբարի մարդիկ խաղալիք սարքողներն են...

Հ.Գ- Պատկերը չէր փոխվում՝ աշնան այգում ես էի, ծեր պահակը, գետաձին, փիղը, առյուծը և ձին, միայն թե կարուսելը կանգնել էր և էլ երբեք չէր պտտվելու...Կտավի վրա նրա ստորագրությունն էր...

2009թ. հուլիս, լուսանկարները Անի Մաղաքյանի

Комментариев нет:

Отправить комментарий